Prawo podatkowe jest najczęściej nowelizowaną gałęzią prawa. Podkreślić należy, że 2022 r. dla podatników rozliczających się podatkiem dochodowym od osób fizycznych przyniósł rewolucyjne zmiany - pakiet ustaw zwany Polskim Ładem. W nowym roku szykują się kolejne zmiany w ogólnie rozumianym prawie podatkowym. W niniejszym artykule przedstawione zostaną najważniejsze z nich, wchodzące w życie w 2023 r.

1.     Brak opodatkowania najmu prywatnego na zasadach ogólnych

Kluczową zmianą w podatkach w nowym roku będą zasady rozliczania przychodów z najmu prywatnego. Oznacza to, że od stycznia 2023 r. przychody z tytułu najmu prywatnego będą opodatkowane stawką 8,5% przychodu albo 12,5% od nadwyżki przychodu ponad 100 tys. zł. Podatnicy nie będą już mieli możliwości pomniejszania uzyskiwanych przychody o koszty związane z wynajmowanym mieszkaniem. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych nie przewiduje możliwości odliczania wydatków na remonty, odpisów amortyzacyjnych czy odsetek od kredytu hipotecznego.

2.     Brak amortyzowania lokali mieszkalnych

Podatnicy, którzy wynajmują lokale mieszkalne w ramach działalności gospodarczej, od 2023 r. nie będą mogli amortyzować tych lokali i zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych.

Wyłączenie prawa do amortyzowania obejmuje budynki mieszkalne, lokale mieszkalne, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatników podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).

3.     Nowa skala podatkowa

W 2023 r. będzie obowiązywać skala podatkowa wprowadzona w trakcie 2022 r. i mająca zastosowanie także do dochodów osiągniętych w tym roku.

Stawka podatku w pierwszym progu podatkowym będzie wynosić 12% do kwoty 120 tys. zł i 32% od nadwyżki ponad 120 tys. zł.

Skala podatkowa w 2023 r.:

- do 120 000 zł podatek będzie wynosić: 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł

- powyżej kwoty 120 000 zł podatek będzie wynosić: 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.

Kwota wolna od podatku, tak jak w 2022 r., wynosić będzie 30 tys. zł.

4.     Nowe zasady składania oświadczeń płatnikom podatku dochodowego

Od 2023 r. podatnicy będą składali płatnikom wszystkie oświadczenia i wnioski na piśmie albo w inny sposób przyjęty u danego płatnika.

To oznacza, że te dokumenty będą mogły być składane w formie papierowej, elektronicznej albo na przykład za pośrednictwem systemu kadrowo-płacowego płatnika - pracodawcy.

5.     Nowe zasady uwzględniania kwoty wolnej od podatku

W pierwszej kolejności należy wspomnieć, iż podatnikowi będzie przysługiwała możliwość wskazania aż trzech płatników, którzy będą mogli uwzględniać w rachunku osoby rozliczanej kwotę zmniejszającą podatek. Nie jest to jednak równoznaczne z możliwością uwzględniania tej kwoty przez każdego z płatników w ww. proporcji 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Podatnik, w złożonym płatnikowi oświadczeniu, będzie musiał wskazać, że ten płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:

·       1/12 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie jest to 300 zł) przy jednym płatniku - pracodawcy;

·       1/24 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie jest to 150 zł) przy dwóch płatnikach;

·       1/36 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie jest to 100 zł) przy trzech płatnikach.

Jeśli podatnik będzie uzyskiwał przychody rozliczane przez więcej niż jednego płatnika, będzie przysługiwała mu możliwość złożenia oświadczenia o uwzględnienie kwoty zmniejszającej podatek na nowych zasadach, jeżeli kumulatywnie zostaną spełnione następujące warunki:

·        łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu nie przekracza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek,

·        w roku podatkowym podatnik za pośrednictwem płatnika nie skorzystał w pełnej wysokości z pomniejszenia kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, w tym również gdy złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym.

6.     Wniosek o niepobieranie zaliczek w roku podatkowym

Od 1 stycznia 2023 r. katalog osób, które mogą korzystać i złożyć wniosek o niepobieranie zaliczki na podatek, został poszerzony o osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Jest to kluczowa zmiana skierowana do osób, które zarabiają najmniej. Jeśli pracownik będzie zatrudniony przez cały rok, to zgodnie z powyższym, jego dochód nie powinien przekraczać 2500 zł miesięcznie.

7.     Likwidacja obowiązku złożenia informacji PIT/WZ (ulga za złe długi)

Na podstawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw zlikwidowane zostały załączniki w zakresie stosowania rozliczeń ulgi na złe długi, a mianowicie:

·        CIT/WZ – dotyczący podatników podatku dochodowego od osób prawnych,

·        PIT/WZ – dotyczący podatników podatku dochodowego od osób fizycznych.

Załącznik CIT/WZ / PIT/WZ wykorzystywany jest do wykazywania niezapłaconych zobowiązań lub nieotrzymanych wierzytelności przez podatnika dla potrzeb ulgi na złe długi.

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych uchylony został art. 18f ust. 19, a w ustawie PIT – art. 26i ust. 19. Na mocy tych przepisów podatnicy dokonujący zwiększenia lub zmniejszenia, o których mowa w ust. 1–4 albo ust. 7 i 8, obowiązani byli do wykazania w zeznaniu podatkowym wierzytelności lub zobowiązania, z którymi związane są te zwiększenia lub zmniejszenia. 

Fragment uzasadnienia projektu noweli:

„Proponuje się uchylenie art. 18f ust. 19 ustawy CIT oraz odpowiednio art. 26i ust. 19 ustawy PIT, zgodnie z którym podatnicy dokonujący odpowiednich zwiększeń lub zmniejszeń wynikających z ulgi na złe długi obowiązani są wykazać w zeznaniu podatkowym wierzytelności lub zobowiązania, z którymi związane są te zwiększenia lub zmniejszenia”.

W związku z czym, począwszy od rozliczenia za 2023 r. podatnicy nie będą musieli składać przy zeznaniu podatkowym załącznika CIT/WZ / PIT/WZ, w którym dokumentowane są wierzytelności lub zobowiązania związane z zastosowaniem ulgi na złe długi. 

8.     Zmiana rozliczenia dochodów z rent przez małoletnie dzieci

Od 2023 r. dochody osiągane przez małoletnie dzieci z tytułu pobierania renty, będą stanowić dochody dziecka. W związku z czym, nie będą one, tak jak dotychczas, doliczane do dochodów rodziców i wykazywane w zeznaniu rocznym rodziców.

9.     Odroczenie wejścia w życie zmian w limitach płatności gotówkowych

Od 2023 r. miał zacząć obowiązywać nowy (niższy) limit płatności gotówkowych w transakcjach pomiędzy przedsiębiorcami. W stosunku do 2022 r. miał zostać obniżony z 15 tys. zł do 8 tys. zł. Jednocześnie miał zostać wprowadzony limit dla płatności gotówkowych dokonywanych przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (konsumentów) na rzecz przedsiębiorców, wynoszący 20 tys. zł.

Wejście w życie nowych limitów zostało odroczone o rok. Nowe limity obowiązywać będą od 1 stycznia 2024 r.

10.  Podwyższenie kwoty podatku przekazywanej na rzecz OPP

W 2023 r. podatnicy mają możliwość przekazania 1,5 % podatku na rzecz OPP (dotychczas był to 1%). Możliwość ta znajdzie zastosowanie już do rocznych rozliczeń podatku PIT za 2022 r. 

11.  Wprowadzenie grupy VAT

Do ustawy o VAT zostanie wprowadzona nowa kategoria podatników VAT. Grupa VAT oznacza grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowana jako podatnik VAT.

Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

1) posiadający siedzibę na terytorium kraju lub

2) nieposiadający siedziby na terytorium kraju – w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na jego terytorium.

Podatnik może być członkiem tylko jednej grupy VAT.

Jednakże grupa VAT nie może być:

·       członkiem innej grupy VAT,

·       powiększona o innych członków ani pomniejszona o któregokolwiek z członków wchodzących w jej skład.

Członkowie grupy VAT muszą być ze sobą powiązani. Grupa VAT musi być utworzona na co najmniej 3 lata.

12.   Przedłużenie tarczy antyinflacyjnej

Z dniem 31 grudnia 2022 r. kończy się okres, na jaki w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej był obniżony podatek VAT na wybrane produkty (w tym: żywność, nawozy, środki ochrony roślin, gaz ziemny, energię elektryczną i cieplną).

W 2023 r. obniżka podatku VAT zostanie utrzymana prawdopodobnie jedynie w odniesieniu żywności. Na pozostałe produkty podatek VAT zostanie podwyższony.

13.   Obowiązek ewidencjonowania obrotu w myjniach samochodowych

Od 1 lutego 2023 r., przedsiębiorcy świadczący usługi mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), nie będą mogli korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kas fiskalnych. Dotyczy to również myjni samoobsługowych.

14.   Limit zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2023 roku

Limit przychodów osiągniętych w 2022 r., zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych od 1 stycznia 2023 r. wynosi 9 654 400 zł:

2 000 000 euro × 4,8272 zł/euro (kurs średni NBP z 3 października 2022 r.) = 9 654 400 zł.

15.  Jednorazowa amortyzacja środków trwałych 2023

Mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej od stycznia 2023 r. będą mogli w 2023 r. dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych w wyższej wysokości. W 2022 r. łączna wartość takich odpisów nie mogła przekroczyć 230 000 zł. Od nowego roku będzie to kwota 241 000 zł.

16.  Zmiany w podatku u źródła 2023

Również w podatku u źródła (WHT) od 1 stycznia 2023 r. szykują się spore zmiany, m.in.:

·       rozszerzenie zakresu zwolnienia podatnika-nierezydenta od podatku dochodowego. Zwolnieniem objęte zostaną także obligacje skarbowe oferowane na rynku krajowym i bony skarbowe;

·       wyłączenie stosowania niektórych obowiązków szeroko rozumianych płatników w za kresie opodatkowania u źródła odsetek i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych (tj. bonów i obligacji skarbowych)

W trakcie 2023 r. podatnicy będą także korzystać z wydłużenia okresu obowiązywania oświadczenia płatnika WH-OSC oświadczenie o posiadaniu dokumentów uprawniających do zastosowania preferencyjnych zasad opodatkowania do wypłat lub dalszych wypłat) i WH-OSP (oświadczenie płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych o spełnieniu warunków do niepobrania podatku, zastosowania zwolnienia bądź stawki podatku) z dotychczasowych dwóch miesięcy do końca roku podatkowego, w którym zostało ono złożone. Złożenie tego oświadczenia wyłącza obowiązek stosowania mechanizmu pay & refund.

17.   Większy limit odliczenia składki zdrowotnej

Przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym w wysokości 19% w 2023r. opłacą składkę zdrowotną w wysokości 4,9% dochodu. Wartość zapłaconych składek zdrowotnych będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, przy uwzględnieniu limitu – 10 200 zł (w roku 2022 wynosił on 8 700 zł).