W dniu 18 maja 2023 roku Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej podpisał nowelizację ustawy o VAT. Jest ona o tyle ważna, iż znacząco wpływa na obowiązki dostawców usług płatniczych. Nakłada bowiem na nich obowiązek prowadzenia kwartalnej ewidencji odbiorców płatności a także płatności transgranicznych w zakresie prowadzonych przez siebie usług płatniczych na rzecz klientów.

Czego dotyczy nowelizacja ustawy o VAT?

Wyżej wskazana nowelizacja dotyczy ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług („Ustawa o VAT”). Przewiduje ona dodanie do Ustawy o VAT dodatkowego rozdziału 2a w zakresu Ogólnych obowiązków dostawców usług płatniczych. W jej ramach dostawca usług płatniczych powinien prarodzic tzw. ewidencję odbiorców płatności i płatności transgranicznych w postaci elektronicznej („Ewidencja”). Niniejsza Ewidencja powinna uwzględniać dane z każdego kwartału, w którym usługi płatnicze są świadczone, jeżeli w tym okresie dany dostawca świadczy usługi płatnicze odpowiadające ponad 25 płatnościom transgranicznym na rzecz tego samego odbiorcy płatności.

Jednocześnie wskazano, iż przez płatność uznaje się płatność transgraniczną w przypadku, gdy płatnik znajduje się na terytorium jednego państwa członkowskiego, a odbiorca płatności znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego albo na terytorium państwa trzeciego. Obliczanie liczby płatności transgranicznych będzie się odbywało w podziale na poszczególne państwa członkowskie oraz identyfikatory lub kody identyfikujące.

Wyłączenia dotyczące prowadzenia ewidencji odbiorców płatności i płatności transgranicznych?

Powyższy obowiązek dotyczące prowadzenia rzeczonej Ewidencji nie będzie miał zastosowania do usług płatniczych w odniesieniu do płatności transgranicznej, w przypadku której co najmniej jeden z dostawców usług płatniczych odbiorcy płatności znajduje się na terytorium państwa członkowskiego. Co ważne, weryfikacja lokalizacji danego dostawcy usług płatniczych będzie się odbywała na podstawie BIC tego dostawcy usług płatniczych lub innego kodu identyfikacyjnego, który jednoznacznie identyfikuje dostawcę usług płatniczych i podaje jego lokalizację.

Co wchodzi w zakres ewidencji odbiorców płatności i płatności transgranicznych?

Ewidencja powinna zawierać następujące informacje:

• BIC lub inny kod identyfikacyjny, który jednoznacznie identyfikuje dostawcę usług płatniczych;
• imię i nazwisko lub nazwę odbiorcy płatności zgodnie z danymi posiadanymi przez dostawcę usług płatniczych;
• numer, za pomocą którego odbiorca płatności jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej lub inny numer, za pomocą którego odbiorca płatności jest zidentyfikowany dla celów podatkowych, jeżeli jest dostępny;
• IBAN, a jeżeli IBAN nie jest dostępny – inny identyfikator, który jednoznacznie identyfikuje odbiorcę płatności oraz podaje jego lokalizację;
• w przypadku gdy odbiorca płatności otrzymuje środki pieniężne nie mając rachunku płatniczego – BIC lub inny kod identyfikacyjny, który jednoznacznie identyfikuje dostawcę usług płatniczych działającego w imieniu odbiorcy płatności oraz podaje jego lokalizację;
• adres odbiorcy płatności, jeżeli jest dostępny, zgodnie z danymi posiadanymi przez dostawcę usług płatniczych;
• następujące dane dotyczące płatności transgranicznych oraz zwrotów płatności zidentyfikowanych jako odnoszące się do płatności transgranicznych: a) datę i godzinę dokonania płatności lub zwrotu płatności, b) kwotę i walutę płatności lub zwrotu płatności, c) odpowiednio państwo członkowskie pochodzenia płatności otrzymanej przez odbiorcę płatności albo otrzymanej w imieniu odbiorcy płatności albo państwo członkowskie przeznaczenia zwrotu płatności oraz informacje wykorzystane odpowiednio do określenia miejsca pochodzenia, przeznaczenia albo zwrotu płatności, d) informacje inne niż wymienione w lit. a–c, które jednoznacznie identyfikują płatność, e) w przypadku gdy płatność jest inicjowana w punkcie handlowo-usługowym akceptanta – informację o fizycznej obecności płatnika przy inicjowaniu tej płatności

Powyższa ewidencja powinna być przechowywana przez okres 3 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym nastąpiła płatność

Jak się dostosować do nowelizacji ustawy o VAT?

W pierwszej kolejności dostawcy usług płatniczych powinni przeprowadzić wewnętrzny audyt, którego celem będzie zidentyfikowanie problemów i zakresu wymaganych prac wdrożeniowych w ich systemach w ramach współpracy z odpowiednią kancelarią prawną. Następnie, należałoby rozpocząć prace implementacyjne, w tym odnoszące się do kwestii podatkowych, umożliwiające odpowiednie ukierunkowanie procesów biznesowych, aby móc zgodnie z nowymi wymaganiami prawnymi świadczyć usługi płatnicze.

Więcej na temat zmian podatkowych pisaliśmy w tym artykule.