Wprowadzane są nowe wytyczne dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju dla gigantów rynkowych, zgodnie z nową dyrektywą UE 2022/2464. Przedmiotem tych standardów są przede wszystkim duże przedsiębiorstwa, które są zobowiązane do raportowania o wpływie swoich działań na klimat, środowisko, pracowników i lokalne społeczności.

Motywacją za wprowadzeniem zmian jest potrzeba harmonizacji zasad raportowania wpływu działalności firm na ludzi i środowisko, co ma za zadanie poprawić jakość oraz przejrzystość przekazywanych informacji. Komisja Europejska twierdzi, że spójne standardy ułatwią ocenę osiągnięć przedsiębiorstw w obszarze zrównoważonego rozwoju przez inwestorów, organizacje pozarządowe oraz konsumentów.

Aktualnie obowiązujące normy nie są jeszcze skuteczne – oczekują na zaakceptowanie przez Parlament Europejski oraz Radę UE. Ten proces może zająć dwa miesiące, z opcją możliwego przedłużenia o dodatkowe dwa miesiące. Zatem decyzja zostanie podjęta w okolicach połowy października lub najpóźniej do połowy grudnia. Zgodnie z artykułem 49(3b) dyrektywy 2022/2464, nowe standardy nie będą mogły wejść w życie przed 31 listopada.

Zapisy dyrektywy zakładają trójstopniowy plan wprowadzania nowych zobowiązań dla firm. Pierwszy etap obejmuje podmioty, które już obecnie prezentują "informacje niefinansowe" na mocy przepisów ustawy o rachunkowości. Są to głównie duże jednostki o znaczeniu publicznym, które zatrudniają powyżej 500 pracowników i będą prezentować te informacje po raz pierwszy za rok obrotowy 2024. Rok później pozostałe duże podmioty przekażą swoje raporty. Małe i średnie spółki notowane na giełdzie będą musiały dostarczyć raporty po raz pierwszy za rok obrotowy 2026.

Wprowadzenie tego raportowania pozwoli zainteresowanym grupom użytkowników na uzyskanie bardziej rozległego dostępu do porównywalnych, wiarygodnych oraz wysokiej jakości danych związanych z zrównoważonym rozwojem. Tym samym, będą one posiadać dodatkowe narzędzie, które umożliwi im większy wpływ na działania gospodarcze w swoim lokalnym otoczeniu. Dla samych firm raportujących, ta inicjatywa otwiera okno do wykazania, poprzez przedstawienie swoich działań związanych z zrównoważonym rozwojem, że są odpowiedzialne społecznie. To z kolei ułatwi im zdobycie kapitału na przyszły rozwój i uniknięcie konieczności indywidualnego udzielania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju w odpowiedzi na zapytania inwestorów, banków czy partnerów biznesowych.

Wdrożenie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) będzie teraz wymagało implementacji do polskiego prawa. Polska, podobnie jak inne państwa członkowskie UE, będzie miała na to 18 miesięcy.

Jakie zmiany nastąpią w raportowaniu ESG

Nowy zestaw 12 powszechnych standardów składa się z dwóch standardów o charakterze ogólnym oraz dziesięciu standardów o tematyce szczegółowej. Pierwsze dwa to: ESSZR 1, który określa "ogólne wymagania", czyli zasady, jakie firmy powinny stosować podczas składania raportów, oraz ESSZR 2, dotyczący "ogólnych informacji", które mają zastosowanie do wszystkich firm niezależnie od ich branży. Te informacje muszą być ujawnione niezależnie od tego, jakie aspekty zrównoważonego rozwoju są brane pod uwagę.

Dodatkowe dziesięć standardów tematycznych obejmuje pięć standardów dotyczących kwestii związanych ze środowiskiem, w tym: wpływu na klimat, zanieczyszczeń, zasobów wodnych i morskich, różnorodności biologicznej i ekosystemów, a także korzystania z zasobów i gospodarki o obiegu zamkniętym. Cztery standardy dotyczą kwestii społecznych, obejmując pracowników, ich rolę w łańcuchu wartości, wpływ na społeczności, a także konsumentów i użytkowników końcowych. Ostatni standard obejmuje zagadnienia zarządcze.

Zakres informacji wynikających z tych standardów jest oceniany pod kątem istotności. Oznacza to, że każda firma ma obowiązek udostępnić jedynie informacje "istotne" dla swojego modelu biznesowego i działalności, a może pominąć dane, które według niej są nieistotne.

ESSZR zostały zawarte w dwóch aneksach. Kluczowy jest przede wszystkim aneks I, który przedstawia minimalne wymogi odnośnie informacji, jakie firma powinna ujawnić w zakresie swojej polityki, działań, wskaźników oraz celów, wraz z odpowiednimi wymogami odnośnie ujawniania "istotnych" informacji w ramach tematycznych i sektorowych ESSZR.

Kto i kiedy jest zobowiązany do składania raportów ESG

Zgodnie z dyrektywą 2022/2464 zobowiązane do składania raportów dotyczących zrównoważonego rozwoju są:

• organizacje o charakterze publicznym, które uprzednio były objęte dyrektywą 2014/95/UE, a więc duże spółki notowane na giełdzie, duże banki oraz duże zakłady ubezpieczeń, zatrudniające więcej niż 500 pracowników (będą zobowiązane do publikowania oświadczenia o zrównoważonym rozwoju w 2025 roku za rok obrotowy 2024),

• duże spółki, w tym duże spółki giełdowe spoza UE, które spełniają przynajmniej dwa z trzech kryteriów: suma bilansowa wynosząca co najmniej 20 mln euro, przychody ze sprzedaży na poziomie 40 mln euro i/lub średnio 250 pracowników zatrudnionych w roku obrotowym (będą zobowiązane do publikowania oświadczenia o zrównoważonym rozwoju w 2026 roku za rok obrotowy 2025),

• małe i średnie organizacje, zdefiniowane zgodnie z art. 3 ust. 2 i 3 dyrektywy 2013/24/UE, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa spoza UE notowane na giełdzie (będą zobowiązane rozpocząć publikowanie oświadczeń o zrównoważonym rozwoju w 2027 roku za rok obrotowy 2026).

Dla pewnej liczby firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw notowanych na giełdzie możliwość przesunięcia terminu raportowania na 2029 rok jest możliwa. Podobnie będzie w przypadku firm spoza UE, które generują przychód przekraczający 150 mln euro rocznie i posiadają oddział w UE z obrotem przekraczającym 40 mln euro, lub są spółką zależną, która jest dużą firmą lub notowanym na giełdzie małym i średnim przedsiębiorstwem.

W przypadku pytań, serdecznie zapraszamy Państwa do kantaku z prawnikami i adwokatami z naszej kancelarii, którzy odpowiedzą na wszelkie wątpliwości.